Wyrok Trybunału Konstytucyjnego: rząd Tuska łamie Konstytucję RP. Wolność obywateli jest zagrożona. Potrzebna jest niezależna kontrola nad opresyjnymi „służbami”

f682b28d251da51140f8d9ab9abe1272

Brak niezależnej, zewnętrznej kontroli nad sięganiem przez policję i inne służby po dane telekomunikacyjne (np. billingi) narusza Konstytucję RP – stwierdził we wczorajszym wyroku Trybunał Konstytucyjny. Stwierdzenie niekonstytucyjności przepisów dotyczących retencji danych to koniec wieloletnich rozważań na temat tego, czy przepisy są złe. Ale i początek: dyskusji o tym, jak na nowo ukształtować, w zgodzie z konstytucją, uprawnienia służb specjalnych.

Długo oczekiwany wyrok Trybunału Konstytucyjnego rozstrzyga, jak głęboko organy ścigania mogą ingerować w prywatność, i potwierdza to, co Fundacja Panoptykon powtarza od lat: policja i inne służby nie mogą sięgać po dane telekomunikacyjne obywateli bez żadnej zewnętrznej kontroli.

Sędzia Marek Zubik, uzasadniając dzisiejszy wyrok, powiedział, że każdy rodzaj komunikacji między obywatelami zasługuje na równą ochronę. Powinna ona obejmować nie tylko samą treść rozmowy, listu czy maila, ale też inne informacje dotyczące komunikowania się: kto, z kim i jak długo rozmawia. Z drugiej zaś strony organy państwa, których zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego, muszą mieć możliwość ingerencji w prywatność. Jednak ich uprawnienia muszą być obwarowane gwarancjami, które uchronią obywatela przed nadużyciami. Trybunał Konstytucyjny zgodził się z argumentami powtarzanymi przez nas przy licznych okazjach: jeśli chodzi o sięganie po dane telekomunikacyjne, takich gwarancji brakuje.

Zubik: Sama świadomość możliwości znalezienia się pod nadzorem władz, może zniechęcać obywateli do podejmowania działań.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że brak niezależnej zewnętrznej kontroli nad sięganiem po dane telekomunikacyjne narusza konstytucję. Billingi, geolokalizacja i inne metadane telekomunikacyjne pozwalają odtworzyć szczegółowy obraz naszego życia – tak w sferze prywatnej, jak i zawodowej. Tak daleko idąca ingerencja w prywatność obywateli powinna podlegać kontroli niezależnego organu. Obecna sytuacja pozostawia szerokie pole do nadużyć, może nawet stanowić zagrożenie dla demokratycznych mechanizmów sprawowania władzy. Mówiąc wprost: kto ma dane, ten ma władzę – także polityczną.

Stwierdzając niezgodność z konstytucją przepisów upoważniających organy ścigania do sięgania po dane, Trybunał nie badał, czy sam obowiązek przechowywania danych o wszystkich obywatelach nie narusza zasady domniemania niewinności – to pytanie nie znalazło się we wnioskach Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego, które rozpatrywali sędziowie.

W swoim wyroku Trybunał nie przesądził, jakie konkretnie mechanizmy kontroli powinny zostać wprowadzone. Dopuścił różne standardy kontroli dla różnych typów danych, w zależności od stopnia ingerencji w prywatność. To dobra reguła, którą sami rekomendowaliśmy. Tym samym wyrok Trybunału nie określa jednak standardu kontroli nad dostępem do danych telekomunikacyjnych i najtrudniejsze decyzje zostawia ustawodawcy. To oznacza, że nie tylko rząd i parlament będą miały dużo pracy przy wdrożeniu wyroku. Przed nami kolejna batalia o interpretację i dobre przełożenie na prawo ogólnych dyrektyw, jakie sformułowali sędziowie.

Kontrola nad sięganiem po dane telekomunikacyjne musi być sprawowana przez niezależny, zewnętrzny organ.

Trybunał Konstytucyjny wziął pod lupę również inne przepisy regulujące funkcjonowanie służb. Nie dopatrzył się jednak naruszenia ustawy zasadniczej w przepisie upoważniającym je do wykorzystywania bliżej nieokreślonych „środków technicznych” w ramach prowadzenia kontroli operacyjnej. Zgodny z konstytucją jest również przepis upoważniający służby do prowadzenia podsłuchów w sprawach przestępstw „godzących w podstawy ekonomiczne państwa”.

Przepisy, które Trybunał uznał za niekonstytucyjne, przestaną obowiązywać po 18 miesiącach od ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. To czas, jaki Trybunał przyznał ustawodawcy na przygotowanie nowych regulacji.

Katarzyna Szymielewicz, Wojciech Klicki

Panoptykon.org

Reklama

III RP to państwo mafijno-totalitarne – prześladuje nieposłusznych reżimowi. Reżyser Grzegorz Braun aresztowany!

Grzegorz Braun

Reżyser Grzegorz Braun został wczoraj rano aresztowany. Został zatrzymany o godz. 8 we wrocławskim mieszkaniu na Krzykach. Wcześniej o godzinie 6 w mieszkaniu reżysera przeprowadzono rewizję w momencie, kiedy go nie było na miejscu.

Jak informowaliśmy wcześniej, został on skazany na karę tygodniowego aresztu po tym, jak opuścił salę podczas jednej z rozpraw w Sądzie Rejonowym we Wrocławiu. Był to jego protest wobec postępowania prowadzącego proces sędziego Krzysztofa Korzeniewskiego. Reżyser zgłosił się do aresztu, ale nie został w nim zatrzymany. Tydzień temu Braun również udał się do więzienia przy ul. Świebodzkiej, aby odbyć zasądzoną karę, ale tam zdziwieni funkcjonariusze stwierdzili, że nie figuruje w wykazie. Zdezorientowany filmowiec poszedł do przewodniczącego pobliskiego sądu odwoławczego, który poinformował go, że ma czekać na kolejne wezwanie. – Sprawa Grzegorza Brauna to szczególny przypadek. Podczas jego procesu sąd co najmniej trzykrotnie złamał konstytucję oraz Europejską Konwencję Praw Człowieka (…). Gdyby Grzegorz Braun pozwał sprawę do Strasburga, Polska musiałaby zapłacić mu wysokie odszkodowanie, ponieważ kilkakrotnie zostały złamane jego podstawowe prawa wynikające z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – komentuje sprawę Wiesław Johann, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku. Jest to kolejny proces w sprawie, która ciągnie się od 6 lat: Grzegorz Braun jest oskarżony o pobicie sześciu policjantów. Reżyser twierdzi, że było wręcz przeciwnie i przekonuje, iż ma na to dowody.O niedawno zasądzonej karze aresztu Grzegorz Braun dowiedział się telefonicznie – poinformował go o tym jego prawnik. I chociaż reżyser się nie ukrywał, był także poszukiwany przez policję. Kara dotyczyła incydentu, który miał miejsce 13 marca tego roku. Reżyser wyszedł z sali rozpraw, gdy sędzia uniemożliwił przesłuchanie jednego z kluczowych świadków. Był nim policjant, którego sąd zwolnił z zeznawania po tym jak funkcjonariusz stwierdził na sali, że musi wyjść, ponieważ… „musi właśnie podpisać ważną umowę opiewającą na 2 mln złotych”.

Grzegorz Braun aresztowany - niezalezna.pl